Monday, April 23, 2012

आन्दोलन फर्की हेर्दा

आज लोकतन्त्र दिवश । अर्थात बैसाख ११ ।  २०६२।६३को आन्दोलन मार्फत देश नयाँ युगमा प्रबेश गरेको दिन । 
समय बित्न कति नै लाग्दो रहेछ र । आधा दशक वितिसके छ । फर्की हेर्दा अचम्म लाग्छ ।


‌‌‌‌आन्दोलनले तिब्रता लिई सकेको थिएन । म कार्यालयको कामले धुन्चे जानु पर्ने भयो । म र एक जना त्यतातिर लाग्यौं दुई सय पचास रुपैया बसभाडामा गंगबुबस पार्कबाट विहान साडे आठ बजे  रसुवाको धुन्चे तिर लागियो । । जाँदा सुविस्ता नै भयो ।  चार पाँच दिन निकै व्यस्त भयौ । त्यतिञ्जेल धुन्चे शान्त थियो । 

देशका विभिन्न शहरमा आन्दोलनले तिब्रता लिन थालेको थियो । कान्तिपुर एफ.एम.ले आन्दोलन हामी समक्ष ल्याईरहेको थियो । आन्दोलनको प्रभाव धुन्चेमा पनि देखिन थाल्यो । काठमाण्डौबाट सवारी साधनहरु आउन छाडेका थिए । सवारीसाधनको आगमन नहुँदा खाद्यपदार्थको अभाव हुन थालेको थियो । त्यसको पहिलो प्रभाव हाम्रा खानपीनमा पर्यो । हामीले दाल र भात मात्रै खान थाल्यौं । धेरै पर्यटकहरु पनि धुन्चेमा नै अलपत्र परिरहेका थिए । होटेलहरु पर्यटकले खचाखच भरिएकाले केही बाहिरै टेन्ट हालेर बसेका थिए । 

कान्तिपुर एफ.एम.ले बजारको माहोल जोशिलो बनाउँदै लगेको थियो । धुन्चेबासीहरु पनि आन्दोलनमा सरिक हुन थालेका थिए, विशेषतः कर्मचारीहरु । कार्यालयहरुमा काम हुन छाडेको थियो । हाम्रो पनि काम सम्पन्न भई सकेकाले फर्कन चाहन्नथ्यौ तर दुई दिन सम्म कुनै सवारी साधन पाईएन । सवारी साधानको प्रतिक्षामा दिनहरु विताईरहेका थियौ‌ । संयोगबश तेश्रो दिन एउटा बस पर्यटकहरु लिन आयो । हामी बल गरेर दुई हजार भाडा दिने सर्तमा सोही बसमा खाँदिएर काठमाण्डौ आयौं ।

टेक्सीहरु नचलेकाले ठमेल देखि कुपण्डोलसम्मको यात्रा मैले रिक्साबाट गरें । काठमाण्डौंमा बजारहरु पुर्णतया बन्द थिए । 

आज April 23 । पुस्तक दिवस । कृण्ण धरावासी को पण्डुलिपि ल्याएको छु ।


Sunday, April 22, 2012

सोझै युनिकोडमा

             सोझै युनिकोडमा लेख्दै छु । नेपाली शब्द लेख्न केही अप्ठेरो भएको छ । नेपाली युनिकोड परम्परागत किबोर्डमा आधारित छ । तथापि केहि अक्षरहरु पाउन कठिन भइरहेको छ । जस्तो आधा अक्षरहरु लेख्न तल हलन्त दिनु पर्ने भएको छ । रेफ लेख्न पहिले आधा र टाइप गर्नु पर्छ । इ आकार मा पनि केहि कठिनाइ भइरहेको छ । आ फ झ ण ओ जस्ता अक्षर सोझै टाइप गर्न सकिन्छ । सिकिरहेकाले लेख्ने गति निकै कम छ । तर विस्तारै गति बढिरहेको छ ।
यो पनि एउटा सिकाइ नै हो । यसका लागि श्री राम चन्द्र गौतम सर धन्यबादका पात्र हुनुहुन्छ । आज उहाँकै सहयोगमा ल्यापटपमा युनिकोड इन्सटल गरिएको हो । युनिकोडमा लेख्न सकिने जानकारी मलाइ धेरै पहिले देखिनै थियो तर पनि मैले कम्प्युटरमा इन्सटल गर्न सकेको थिएन । कोशिस नगरेको भने होइन । मदन पुस्तकालयको वेभ साइटबाट धेरै पटक डाउन लोड पनि गरेको थिएँ । रिजनल भाषा छनौट गर्न न जान्दा समस्यामा परेको थिएँ । आज सफल भएँ । धेरै खुसि छु ।

Wednesday, April 11, 2012

पालुवा पलाएका छन्, नांगा हाँगाहरुमा


२०६८ सालको अन्तिम दिनहरु चलिरहेको छ । समिक्षा गर्ने बेला भएको छ विगत ।

सोझै लेख्दै छु  ।  लेख्न हुन्थ्यो वा हुन्नथ्यो ? विचारै नगरी लेख्दै छु ।  प्रीति फोन्टमा लेखेर युनिकोड मा परिबर्तन गरेर पेस्ट गर्ने गर्थे  । त्यस्तो गर्दा पूर्णबीराम राख्न सजिलो हुन्छ तर सोझै लेख्दा केहि समस्या हुँदोरहेछ।

पुराना डायरीहरुमा पल्टाएर हेरें । दशबर्ष अघिका संघर्ष र छटपटीहरु ताजा भएर आए । विक्रम सम्बत को अन्तीम महिना निकै जटिल र सघर्षमय रहेकाछन् मेरा । डायरीहरुले त्यस्तै भने समग्रमा । हुन त चैत्र, नयाँपन ल्याउने मास हो । बनभरी चैत फुलेको गित पनि बनेको छ । विगतका धेरै चैत्रहरु उजाडै वितेका      थिए   । अहिले धेरै सहज छ । 

विगत दुई बर्ष देखि सदाको भन्दा केही भिन्न रहे, मेरा चैत्रहरु । पालुवा पलाएका छन्, नांगा हाँगाहरुमा । अँध्यारो बिचमा पनि उज्यालो देखिन थालेको छ । संघर्षका उपजहरु उपलब्ध हुँदैछन् । जिवनको आधार संघर्ष हो । संघर्षको स्वरुपमा केही परिवर्तन भएको छ । तर संघर्ष जारी छ । विगतमा संघर्षमा आत्तिन्थे, अव रमाउन थालेको छु । दुःखमा रुन्थे, अव मुस्काउन जानेको छु । अनौठो अनुभव रहेछ जिबन ।

संग्रहित अनुभवको ठेली रहेछ जिबन । अनुभबका पोका पुन्तराहरुले सघर्सलाई सहज बनाउँदोरहेछ । संघर्षले पुनः अनुभवको नयाँ पाना थप्दोरहेछ ।

राजनीतिमा पनि नयाँ परिवर्तन देखिदैछ, यस वर्षको अन्तमा ।  

देशको राजनीति नयाँ चरणमा  प्रवेश गरेको छ  । यस ले नयाँ आशा जन्माएको छ ।

परिबर्तनलाई संस्थागत गर्न, शान्ति र संविधान निर्माण प्रक्रियालाई निश्कर्षमा पुरयाउने सम्बन्धमा हिजो गरिएको निर्णय निकै महत्वपूर्ण छ । आजको नागरिक दैनिकले  "लडाकु अब सेनाको जिम्मा, माओवादी किन हतारियो ?" भन्ने शिर्षकमा समाचार प्रकाशित गरेको छ । त्यसै गरि अर्को समाचार "दाहालले भने- ऐतिहासिक निर्णय गरेँ, अब संविधान बनाउन कसैले अवरोध गर्न पाउने छैन" 

समाचार सुखद छ तर बैद्य समूह लाई यो निर्णय चित्त बुझेको छैन । सबैले सबैलाई चित्त बुझाउन सकिने अवस्था पनि त रहँदैन । माओबादी अब हतियार विहीन पार्टी भएको छ । 

यस सन्दर्भमा आज नरेन्द्रजंग पिटरले कान्तीपुरमा "माओबादीको फाटेको मन" शिर्षकको लेख निकै सान्र्दभिक लाग्यो ।